Hoe ver staat het nu met de afschaffing van de discriminatie?

Stand van zaken bij de juridische procedures voor de afschaffing van de discriminatoire terugbetaling voor patiënten bij gedeconventioneerde kinesitherapeuten


Patiënten van een gedeconventioneerde kinesitherapeut krijgen 25% minder terugbetaald van hun ziekenfonds dan wanneer ze naar een geconventioneerde kinesitherapeut gaan. Al jaren sleept het aan, en onderneemt de Ministerraad nog steeds geen stappen om de in 2019 goedgekeurde wetswijziging, binnen artikel 85 en 86 van de ‘Kwaliteitswet’, in werking te laten treden.

Eerste stappen

Het verhaal begon echter nog vroeger. Op 10 april 2017 diende AXXON bij de Arbeidsrechtbank van Brussel een verzoekschrift in tot nietigverklaring van de conventie M17 en van de begeleidende omzendbrief. Op 10 mei dat jaar deden zij hetzelfde bij de Raad van State. De doelstelling van beide procedures was om druk te zetten op de overheid om de discriminatie op te heffen. (Bovenstaande artikelen gaan over de wijze van toetreden tot het tariefakkoord en de vaststellingen van het quorum van 60% met de eraan gekoppelde gevolgen.)

Omdat deze wet in augustus 2017 gewijzigd werd in functie van de digitale (de)conventionering, richtten we ons in maart 2018 tot het grondwettelijk hof, het hoogste rechtscollege van ons land. Er werd ons beloofd dat er in 2019 besluiten gingen vallen. En dat gebeurde. In zijn Arrest van 7 februari 2019 vernietigde de Raad van State de artikelen 11 en 12 van de “Overeenkomst voorgesteld door het Verzekeringscomité voor de kinesitherapeuten [de M17]”, en de punten 2.1 tot 2.3 van de omzendbrief 2017/01 van het RIZIV.

Door het Arrest van de Raad van State moet het RIZIV het verschil in terugbetaling (de -25%) voor 2017 terugstorten aan patiënten bij een gedeconventioneerde kinesitherapeut. Het RIZIV gaat er vanuit dat het de patiënt zelf is die aan zijn mutualiteit dit remgeld moet opvragen, waardoor echter veel patiënten dit remgeld mislopen wegens onwetendheid. Dankzij herhaaldelijk aandringen van AXXON bij het RIZIV en in de Overeenkomstencommissie zullen alle mutualiteiten nu zelf deze patiënten opsporen en de correcte terugbetalingen verrichten. In wezen: wie verdedigt hier nu de patiënt?

Tijdens de plenaire vergadering van de Kamer van Volksvertegenwoordigers op donderdag 28 maart 2019 werd de wet op de Kwaliteitsvolle praktijkvoering in de gezondheidszorg samen met zijn amendementen aangenomen. Voor AXXON gaat het bij deze wet vooral over 2 amendementen, waarvan een gelijklopend is met het wetsvoorstel van kamerlid Nathalie Muylle (CD&V), dat eerder in 2018 werd ingediend, maar onder druk van Minister De Block werd afgevoerd. De 2 amendementen zijn terug te vinden onder de artikelen 85 en 86 in de laatste versie van de Kwaliteitswet, en zullen de bepalingen schrappen uit de GVU-wet (Art. 49 §5 ) met betrekking tot een hoger remgeld wanneer de patiënt een beroep doet op gedeconventioneerde kinesitherapeuten en een aantal andere zorgverleners. Vooral linkse partijen zien in die schrapping een aanmoediging voor de zorgverleners om niet tot het tariefakkoord toe te treden. Maar nog steeds wordt er niets officieel in werking gezet.

Een nieuwe regering ...

Het schoentje knelde echter bij de tijdelijke regering-Wilmès, die niet de bevoegdheid had om deze wetswijziging door te voeren. Vanaf oktober 2020 hadden we weer volwaardige federale regering. Nu moet de Ministerraad werk maken van een Koninklijk Besluit, dat vervolgens gepubliceerd moet worden in het Belgisch Staatsblad, maar – verrassing – geen stappen worden ondernomen. AXXON begrijpt dat de regering de handen vol heeft met de COVID-19-pandemie, maar heeft toch de beleidsmakers opgeroepen om zo snel mogelijk werk te maken van de publicatie van deze wetswijziging. Dit ligt tenslotte al te lang op tafel. Begin december 2020 deelt AXXON mee dat indien de Belgische Overheid tegen eind maart 2021 geen stappen in de goede richting zet, diezelfde Overheid in gebreke zal gesteld worden. Wat AXXON dan ook gedaan heeft.

Op 1 april diende AXXON een verzoekschrift in bij de Raad van State tot nietigverklaring van de brief van 4 februari 2021 van de Eerste Minister, de Heer Alexander De Croo. Daarin wijst de Eerste Minister op het feit dat onze ingebrekestelling van december 2020 waarschijnlijk achterhaald is gezien in de inleiding van de Overeenkomst M21, afgesloten op 22 december 2020 volgende tekst is opgenomen:

In 2021 zal samen met andere sectoren tegen 30 juni 2021 een rapport ten behoeve van het verzekeringscomité worden voorbereid waarbij de relevantie van de -25%-regel wordt onderzocht rekening houdende met de noodzakelijke bescherming en de vrijwaring van toegankelijkheid voor de patiënten. Hierbij moeten alternatieven worden geformuleerd voor het bevorderen van de conventionering van de zorgverleners.

Dit antwoord was gelijkaardig aan de respons die federaal parlementslid Frieda Gijbels eerder al kreeg toen zij in maart de kwestie voorlegde aan minister Vandenbroucke. Ondertussen zijn we eind augustus ’21 en werd nog steeds geen rapport aan het Verzekeringscomité overgemaakt. Buiten de Overeenkomstencommissie Verzekeringsinstellingen – Kinesitherapeuten werd dit onderwerp in geen enkele andere Overeenkomstencommissie besproken!

Volgens AXXON en onze Raadslieden doet het antwoord van de Eerste Minister hier weinig terzake en gaat het enkel om tijd winnen. Los van de door AXXON gegeven deadline wordt geweigerd om de Artikelen 85 tot 87 van de Kwaliteitswet op zich in werking te laten treden. Uit de gebruikte woorden “indien” en “zou” in de brief van de Eerste Minister blijkt dat ervan uitgegaan wordt dat het bepalen van een inwerkingtredingsdatum louter een mogelijkheid is, maar geen verplichting. Deze bestreden beslissing schendt de artikelen 33 en 108 van de Grondwet, de artikelen 85 t.e.m. 87 van de Kwaliteitswet, de hiërarchie der rechtsnormen, het wettigheids- of het legaliteitsbeginsel en het rechtsstaatbeginsel.

Het tweede middel van het Verzoekschrift voor de Raad van State betreft een schending van de artikelen 10 (alle Belgen zijn gelijk voor de wet) en 11 (de aan de Belgen toegekende rechten en vrijheden zonder discriminatie moet worden verzekerd) van de Belgische Grondwet , de artikelen 20 (Eenieder is gelijk voor de wet) en 21 (Iedere discriminatie, met name op grond van geslacht, ras, kleur, etnische of sociale afkomst, genetische kenmerken, taal, godsdienst of overtuiging, enz. …, is verboden) van het Handvest van de grondrechten van de Europese en minstens het rechtszekerheidsbeginsel, het vertrouwensbeginsel, het zorgvuldigheidsbeginsel en het redelijkheidsbeginsel.

Verder hebben de AXXON-raadslieden nog een derde middel (artikel 23 van de Grondwet en de artikelen 34 en 25 Handvest van de grondrechten van de Europese Unie) en vierde middel (artikelen II.2. en II.3. Wetboek Economisch Recht, artikel 16 Handvest van de grondrechten van de Europese Unie en artikel 56 van het Verdrag betreffende de werking van de Europese Unie betreffende het recht op het vrij verrichten van diensten) aangewend in het Verzoekschrift voor de Raad van State.

We hebben de Artikelen 85 en 86 van de Kwaliteitswet en deze moeten dan ook uitgevoerd worden via Art. 87! Ondertussen werd evenwel in de Kamer van Volksvertegenwoordigers op 24 juni 2021 het in voege treden van bepaalde artikelen van de Kwaliteitswet van 1 juli 2021 uitgesteld naar 1 juli 2022.

Pseudocodes verdwijnen

Een nomenclatuuraanpassing in de nieuwe conventie M21 gooit nog meer olie op het vuur. De toeslagen voor de eerste zittingen werden tot voordien volledig terugbetaald aan de patiënt ongeacht de conventiestatus van de kinesitherapeut. Bij een integratie van deze pseudocodes in de nomenclatuur heeft de patiënt bij een gedeconventioneerde kinesitherapeut dus ook daar een verminderde terugbetaling van 25%. Het nieuwe jaar werd dus nogmaals zonder goede vooruitzichten ingezet.

Maart 2021 ligt ondertussen ook al enkele maanden achter ons. De kinesitherapeut heeft nog geen uitgestrekte hand van onze ministers gezien. We hadden uiteraard liever beter nieuws gebracht, maar wilden onze leden met dit overzicht meer duidelijkheid geven over het proces waarin we ons bevinden. AXXON zit volop in de juridische procedure. Hierbij zijn we verplicht een bepaalde volgorde van acties met elks hun eigen termijn te volgen, dus dat kost tijd. Daarbij kosten dergelijke juridische procedures handenvol geld, waarbij uw steun via het AXXON-lidmaatschap meer dan welkom is! 

Klik hier voor een korte samenvatting van de timeline

  • WVVK